მსოფლიოში მზარდი ინტერესი აზერბაიჯანში მოქმედი Asan და Dost სერვისების მიმართ
პრეზიდენტის ილჰამ ალიევის 2022 წლის 4 აპრილის №3199 ბრძანებულებით დამტკიცდა „2022-2026 წლებში კორუფციის წინააღმდეგ ბრძოლის გაძლიერების ეროვნული სამოქმედო გეგმა“. როგორც დოკუმენტშია აღნიშნული, კორუფცია იყო საზოგადოებების პრობლემა მთელი ისტორიის მანძილზე და დღესაც აქტუალურ საკითხად რჩება მსოფლიოს ქვეყნებში. აზერბაიჯანის ერთ-ერთი მთავარი მიზანია მიაღწიოს მოქალაქეთა კმაყოფილების შემდგომ ზრდას ქვეყანაში საჯარო ადმინისტრაციის გამჭვირვალობისა და ხელმისაწვდომობის გაზრდის გზით. ამ მხრივ კარგი მაგალითია „ASAN“ სერვისი და „DOST“ ცენტრები, რომლებიც სხვადასხვა სერვისს უწევენ მოქალაქეებს იმავე ლოკაციაზე. ორივე დაწესებულებამ მოკლე დროში დიდი პოპულარობა და მხარდაჭერა მოიპოვა. ამ სერვისცენტრების დაარსების მთავარი მიზანია არასაჭირო ხარჯებისა და დროის კარგვის თავიდან აცილება, მომსახურების მიწოდების გამჭვირვალობის უზრუნველყოფა, კორუფციის აღმოფხვრა, თანამედროვე ტექნოლოგიების დანერგვა და ელექტრონულ სისტემაზე გადასვლის დაჩქარება. აღსანიშნავია, რომ ადამიანების დიდი ნდობის გათვალისწინებით, როგორც „ASAN სერვისის“ და „DOST“ ცენტრების მიმართ, ორივე დაწესებულების შემდგომი დახვეწა და მათი საქმიანობის სფეროს გაფართოება ერთგვარ უწყვეტ პროცესად იქცა. ამჟამად აზერბაიჯანში ფუნქციონირებს 28 „ASAN“ სერვისის ცენტრი.
„ASAN“-ის სერვის ცენტრებში სხვადასხვა სახელმწიფო ორგანოები, ასევე კერძო კომპანიები და საწარმოები ახორციელებენ სულ 360-ზე მეტ სახის მომსახურებას, ხოლო „ASAN Communal“ ცენტრებში 55 სახის მომსახურებას ახორციელებს „აზერიშიქი“ ASC, "აზერსუ" ASC და "აზერგაზ" İB. პარალელურად, რეგიონებში მოქალაქეთა მომსახურების გაწევა გრძელდება 10 მოძრავი „ASAN“ სერვის ავტობუსით და მობილური „ASAN მატარებლით“. სრულიად სამართლიანად, "ASAN სერვისის" ცენტრები აზერბაიჯანის ინტელექტუალურ ბრენდად ითვლება.
აქ ინოვაციური ტექნოლოგიების ფართო გამოყენებით მოქალაქეებს სხვადასხვა სერვისი ეძლევა. შედეგად, გამჭვირვალობა სრულად არის უზრუნველყოფილი და მოქალაქე-ოფიციალური კონტაქტების ლიკვიდაცია.
აზერბაიჯანის „ASAN სერვისის“ მოდელის მიმართ საერთაშორისო ინტერესი იზრდება.
ეს სტრუქტურა, რომელიც აქამდე იწვევდა მოქალაქეთა დიდ კმაყოფილებას, ბევრმა საერთაშორისო კოლეგამ და ექსპერტმა ქება-დიდებად მიიჩნია. ცალკეულმა ქვეყნებმა უკვე დაიწყეს ამ მოდელის დანერგვა. აზერბაიჯანის „ASAN სერვისის“ მოდელის საფუძველზე, ავღანეთში შეიქმნა ამავე სახელწოდების ორგანიზაცია, რომელიც უზრუნველყოფს საჯარო სერვისებს. გარდა ამისა, თანამშრომლობის შესახებ ურთიერთგაგების მემორანდუმი გაფორმდა იტალიასთან, კორეის რესპუბლიკასთან, საფრანგეთთან, ინდონეზიასთან, მონტენეგროსთან და ISESCO-სთან. 2014 წელს „ASAN Service“-ს მიენიჭა საერთაშორისო სერთიფიკატები ISO 9001:2008 და OHSAS 18001:2007 სტანდარტებით. „ASAN“სერვისმა ასევე გაიმარჯვა საერთაშორისო კონკურსში, რომელსაც მასპინძლობდა ბრიტანეთის შრომის უსაფრთხოებისა და ჯანმრთელობის საბჭო. „ASAN სერვისს“ 2015 წელს გაეროს „საჯარო სერვისების მიწოდების გაუმჯობესება“ პირველი ადგილით დაჯილდოვდა და სპეციალური ჯილდო და დიპლომი მიენიჭა. გარდა ამისა, ISESCO-ს 2019-2021 წლების სამწლიანი სამოქმედო გეგმა რეკომენდაციას უწევს აზერბაიჯანის „ASAN სერვისის“ მოდელის გამოყენებას სახელმწიფო ადმინისტრაციის სფეროში, რათა განვითარდეს სექტორული მართვის მექანიზმები სხვა ქვეყნებში. 2023 წლის 3 აპრილს, გაეროს ადამიანის უფლებათა საბჭოს 52-ე სესიაზე ჟენევაში, აზერბაიჯანის ინიციატივით ერთხმად მიიღეს რეზოლუცია სახელწოდებით „ადამიანის უფლებებისა და მდგრადი განვითარების მიზნების ხელშეწყობა საჯარო სერვისების გამჭვირვალე, ანგარიშვალდებული და ეფექტური მიწოდებით“. რეზოლუციას 65-მა სახელმწიფომ დაუჭირა მხარი, მათ შორის შეერთებული შტატები, ჩინეთი, იაპონია, ევროკავშირის წევრი ქვეყნები, ავსტრალია, კანადა, ასევე აფრიკის, აზიისა და ამერიკის კონტინენტების წარმომადგენლები. სამომავლოდ მოსალოდნელია, რომ მსოფლიოში აზერბაიჯანის ინტელექტუალური ბრენდის მიერ დაფარული გეოგრაფიები კიდევ უფრო გაფართოვდება. პრეზიდენტთან არსებული საჯარო სამსახურისა და სოციალური ინოვაციების სახელმწიფო სააგენტომ თავისი საქმიანობის ფარგლებში ხელშეკრულებები 16 ქვეყანასთან და 2 საერთაშორისო ორგანიზაციასთან გააფორმა. ასევე შეტანილია განაცხადები რამდენიმე ქვეყნიდან „ASAN სერვისის“ გამოცდილების მათ ქვეყნებში დანერგვასთან დაკავშირებით.ამჟამად მიმდინარეობს მოლაპარაკებები.
აღსანიშნავია, რომ „ASAN სერვისის“ მოდელის ფარგლებში ახალი სტრუქტურებიც ყალიბდება. ერთ-ერთი მსგავსი სერვისის პლატფორმა, რომელიც შეიქმნა, არის „DOST“ (მდგრადი და ოპერატიული სოციალური უზრუნველყოფის) ცენტრები. ამ დროისთვის დაწესებულებამ გახსნა 7 DOST ცენტრი. უახლოეს წლებში აზერბაიჯანში DOST ცენტრების 17-მდე გაზრდა იგეგმება. DOST ცენტრები შექმნილია იმისათვის, რომ აღმოიფხვრას ყველა ბარიერი მოქალაქეებსა და სახელმწიფო ინსტიტუტებს შორის, რომლებიც აწვდიან მოსახლეობას სხვადასხვა სოციალურ მომსახურებას, უზრუნველყონ მათთვის მეგობრული მომსახურება, როგორც ეს დაწესებულების სახელით არის გამოხატული, და გაზარდოს უნდა გამჭვირვალობა დიგიტალიზაციის გზით. DOST ცენტრებში, რომლებიც კეთილგანწყობაზე დაფუძნებულ საქმიანობას ახორციელებენ, ეტაპობრივად ფართოვდება მომსახურების სფერო. ამჟამად ეს ცენტრები ახორციელებენ მომსახურებას შრომისა და დასაქმების, სოციალური უზრუნველყოფის, მიზნობრივი სახელმწიფო სოციალური დახმარების, ინვალიდობისა და რეაბილიტაციის, პენსიების, სოციალური დაზღვევის და ა.შ. ის უზრუნველყოფს 154 სახის სერვისის მიწოდებას „ერთი ფანჯრის“ საშუალებით. DOST-ის ცენტრებში მიმართული მოქალაქეებისთვის შესაბამისი სერვისების მიწოდების საშუალო დრო მხოლოდ 2 წუთი და 57 წამია. სწორედ ასეთი მოქნილი და თავაზიანი მომსახურების გამო მოქალაქეები სიამოვნებით მიმართავენ ამ სოციალური მომსახურების დაწესებულებებს. მოწოდებული ინფორმაციის მიხედვით, DOST-ის 7 ცენტრში გაწეული მომსახურებით მოქალაქეების კმაყოფილების დონე 98 პროცენტზე მეტია.